ସାଗର ସଙ୍ଗମ ସ୍ଥଳରେ ଗଙ୍ଗା ସାଗର ମେଳା ଆରମ୍ଭ

ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ପ୍ରୟାଗରାଜରେ ମହାକୁମ୍ଭ ମେଳା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଦକ୍ଷିଣ ୨୪ ପ୍ରଗଣା ଜିଲ୍ଲା ସାଗରଦୀପ ଗଙ୍ଗା ଓ ସାଗର ସଙ୍ଗମ ସ୍ଥଳରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ଗଙ୍ଗା ସାଗର ମେଳା । ଏହି ଅବସରରେ ଲକ୍ଷାଧିକ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ସମୁଦ୍ରରେ ମକର ବୁଡ଼ ଦେଇ ପ୍ରସିଦ୍ଧ କପିଳ ମୁନି ମନ୍ଦିରରେ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିଛନ୍ତି । ଗତକାଲି ଗୋବର୍ଦ୍ଧନ ପୀଠ ଶଙ୍କରାଚାର୍ଯ୍ୟ ଜଗତଗୁରୁ ନିଶ୍ଚଳାନନ୍ଦ ସରସ୍ୱତୀ ଗଙ୍ଗାସାଗରରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ । ୧୫ ତାରିଖ ସକାଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମହେନ୍ଦ୍ର ବେଳାରେ ମକରବୁଡ଼ ଦେବାଲାଗି ଲକ୍ଷାଧିକ ଲୋକ ଗଙ୍ଗାସାଗରରେ ପହଞ୍ଚିଲେଣି। ମେଳାରେ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀଙ୍କ ସୁବିଧା ପାଇଁ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି । ଗଙ୍ଗାସାଗର ମେଳାରେ ଯୋଗଦେବା ଓ ସାଗର ଦ୍ୱୀପରେ ବୁଡ଼ ପକାଇବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ଓଡିଶା, ବିହାର, ଛତିଶଗଡ, ଗୁଜୁରାଟ ସମେତ ଭାରତ ତଥା ଆମେରିକା, ଫ୍ରାନ୍ସ, ଜାପାନରୁ ସର୍ବାଧିକ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ଆସିଥାନ୍ତି । 

କୁହାଯାଏ, ଗଙ୍ଗା ହିମାଳୟ ପର୍ବତରୁ ବାହାରି ସାତ ଧାରା ଗଙ୍ଗା, ଯମୁନା, ସରସ୍ୱତୀ, ରଥସ୍ଥା,ସରଜୁ, ଗୋମତୀ ଓ ଗଣ୍ଡକରେ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇ ଭଗୀରଥଙ୍କ ସମସ୍ତ ପୂର୍ବଜଙ୍କୁ ମୋକ୍ଷ ପ୍ରଦାନ କରି ଶେଷରେ ସାଗରରେ ସମାହିତ ହୁଏ । ଗଙ୍ଗା ଓ ସାଗରର ଏହି ସଙ୍ଗମ ସ୍ଥଳକୁ ଗଙ୍ଗାସାଗର କୁହାଯାଏ । ସାଗର ଦ୍ୱୀପ ଅର୍ଥାତ୍‌ ଗଙ୍ଗାସାଗରର ଗୋଟିଏ ପଟେ ବଙ୍ଗୋପସାଗର ଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟପଟେ ବାଂଲାଦେଶ ସୁନ୍ଦରବନର ଦୁର୍ଗମ, ହିଂସ୍ର ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଛୁଇଁ ଜଳରାଶି ଥିବା ଏହି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରାୟ ୨୮,୭୦୬ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ଯାଏଁ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ।ଏହି ସ୍ଥାନରେ ପୌଷ ମାସ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ‍ବୁଡ଼ ପକାଇଲେ ପୁର୍ଣ ଅର୍ଜନ ହୋଇ ଥାଏ ବୋଲି ଲୋକଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି । ପ୍ରତି ବର୍ଷ ଏହି ମେଳାରେ ପ୍ରାୟ ୨୦ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତିରେ ବୁଡ଼ ପକାନ୍ତି । ଏଠାକାର ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ କପିଳ ମୁନି ମନ୍ଦିର ହୋଇଥିବା ବେଳେ ତାହା କେବେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଥିଲା, ତାହା କହିବା କଠିନ । ଏଠାରେ ଯେଉଁ ବିଶାଳ ମନ୍ଦିର ରହିଛି, ତାହା ଜନୋକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ୧୪୦୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ସନ୍‌ ୪୩୭ରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ମନ୍ଦିରରେ କପିଳ ମୁନି ନାମକ ଜଣେ ଦେବତୁଲ୍ୟ ସିଦ୍ଧ ମହାତ୍ମାଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ରହିଛି, ଯାହାକୁ ଜୟପୁରର ଗୁରୁ ସଂପ୍ରଦାୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।କୁହାଯାଏ, ବହୁତ ବର୍ଷ ପରେ ରାମାନନ୍ଦୀ ସଂପ୍ରଦାୟର ସନ୍ନ୍ୟାସୀମାନେ ଏହାକୁ ତାଙ୍କର ଆରାଧ୍ୟ ସ୍ଥଳ କରିଥିଲେ । ସେବେଠାରୁ ଅଯୋଧ୍ୟାର ହନୁମାନଗଢ଼ୀରୁ ଏହି ମନ୍ଦିରକୁ ପରିଚାଳନା କରାଯାଇଆସୁଛି । ଗଙ୍ଗାସାଗରରେ କପିଳ ମୁ