ଖାଦ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିରେ ଅହେତୁକ ବୃଦ୍ଧି
ଏବେ ପନିପରିବା, ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ଅହେତୁକ ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କୁ ଅସହ୍ୟ ହେଲାଣି । ଗ୍ରାହକ ମୂଲ୍ୟ ସୂଚକାଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ଖୁଚୁରା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଗତ ଜୁନ୍ ମାସରେ ୫.୦୮ ପ୍ରତିଶତକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା । ପୂର୍ବ ଚାରି ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ସର୍ବାଧିକ ଖୁଚୁରା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ଥିଲା । ଏବେ ଏହା ସବୁଠାରୁ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ ଯେ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ଖୁଚୁରା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ୯.୩୬ ପ୍ରତିଶତ ହୋଇଛି । ବିଶେଷକରି ବଜାରରେ ଗହମ ଓ ଡାଲି ପରେ ଆଳୁ, ପିଆଜ ତଥା ଟମାଟୋର ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ଖୁଚୁରା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଉପରେ ଚାପ ବଢାଇ ଦେଇଛି । ଜୁନ୍ ୨୦୨୪ ମାସରେ ଆଳୁ, ପିଆଜ ଓ ଟମାଟୋର ଖୁଚୁରା ମୂଲ୍ୟ ଯଥାକ୍ରମେ ୨୫, ୫୪ ଓ ୭୦ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା । ମାର୍କେଟ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ ଆଣ୍ଡ ଆନାଲିସିସ୍'ର ମାସିକ' ରୋଟି ଚାଉଳ ହାର 'ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଶାକାହାରୀ ଥାଳିର ମୂଲ୍ୟ ଦଶ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ଜୁନ୍ ୨୦୨୪ ରେ ୨୯.୪ ଟଙ୍କା ଥିବାବେଳେ ଜୁନ୍ ୨୦୨୩ ରେ ଏହା ୨୬.୭ ଟଙ୍କା ଥିଲା । ଶାକାହାରୀ ଥାଳିର ମୂଲ୍ୟ ମେ ମାସରେ ୨୭. ୮ ଟଙ୍କା ଥିଲା ।
ଶାକାହାରୀ ଥାଳିରେ ରୋଟି, ପନିପରିବା ଯେମିତି ପିଆଜ, ଟମାଟୋ ଏବଂ ଆଳୁ ଓ ଚାଉଳ, ଡାଲି, କଦଳୀ ଏବଂ ସାଲାଡ୍ ଥାଏ । ଯଦିଓ ଆଳୁ, ପିଆଜ ଓ ଟମାଟୋ ପାଇଁ ଚାଷୀଙ୍କୁ ଭଲ ମୂଲ୍ୟ ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ଓ ଏହି ଦ୍ରବ୍ୟର ଏକ ‘ଶୃଙ୍ଖଳିତ ମୂଲ୍ୟ ' କରିବା ପାଇଁ ଏହାକୁ ଅଣାଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଏହା ସଫଳ ହୋଇପାରିଲା ନାହିଁ । ଏହି ଦ୍ରବ୍ୟର ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଜୁନ୍ ରୁ ଅଗଷ୍ଟ ମଧ୍ୟରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ । ଚଳିତ ବର୍ଷ ମେ ମାସରେ ଖୁଚୁରା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ୪.୭୫ ପ୍ରତିଶତରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଛି । କିନ୍ତୁ ଗତ ବାର ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ୮.୬୯ ପ୍ରତିଶତ ଥିଲା । ମୁଖ୍ୟତଃ ଶସ୍ୟ, ଡାଲି ଓ ପନିପରିବା ମୂଲ୍ୟ ଅହେତୁକ ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ଅଧିକ ହୋଇଛି । ଅର୍ଥାତ୍ ଯଦି ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହ୍ରାସ ହେତୁ ଖୁଚୁରା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ହ୍ରାସ ପାଇବ ଓ ସାଧାରଣ ଲୋକ ଆରାମ ପାଇବେ ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ଲଗାତାର ଭାବେ ବ୍ୟାପକ ମୌସୁମୀ ବର୍ଷା ହୋଇଛି । ଯାହା ଦେଶର କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରକୁ ମଜବୁତ କରିପାରିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି । ଏହା କୃଷି ବିକାଶ ସହିତ ଖାଦ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ । ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ମୌସୁମୀ ହେତୁ କୃଷି କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ ହେବ ବୋଲି ପାଣିପାଗ ଏଜେନ୍ସି ‘ସ୍କାଏମେଟ୍' ଓ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ (ଆରବିଆଇ) ମଧ୍ୟ କହିଛି । ଗ୍ରାମୀଣ ବଜାରରେ ଚାହିଦା ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ । ଷ୍ଟେଟ୍ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ଅନୁସନ୍ଧାନ ବିଭାଗର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ଚଳିତ ବର୍ଷ ସାଧାରଣ ମୌସୁମୀରୁ ଅଧିକ ଡାଲି, ତୈଳବୀଜ ଓ ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ । ଏପରିକି ଯୋଗାଣରେ ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ସେସବୁର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇବ । ଉତ୍ତମ ମୌସୁମୀ ଗ୍ରାମୀଣ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ମଜବୁତ କରିବ, ଯାହା ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ବୃଦ୍ଧି କରିବ । ଅନ୍ୟ ପଟରେ ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ ଭାରତର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ଚାଷ ଜମି ରହିଛି । ତେଣୁ ଉତ୍ତମ ମୌସୁମୀ ଫଳରେ କୃଷି ବିକାଶ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ । ଭାରତ ତଥା ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଶିଳ୍ପ ଓ ବ୍ୟବସାୟରେ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଲେ, ସ୍ୱତଃ କ୍ଷୁଦ୍ର କୃଷକ, ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ସହଜରେ ସୁଧୁରି ଯିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି । ତେଣୁ ସରକାରଙ୍କୁ ଧ୍ୟାନ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ଯେ ୨୦୨୩-୦୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଦେଶର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର ୮.୨ ପ୍ରତିଶତ ଥିବାବେଳେ କୃଷି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର ମାତ୍ର ୧.୪ ପ୍ରତିଶତ ଥିଲା । ଗତ ବର୍ଷ ଉତ୍ପାଦିତ ୩୨୮ ନିୟୁତ ଟନ୍ ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟ ପୂର୍ବ ବର୍ଷରେ ଉତ୍ପାଦିତ ୩୨୯ ନିୟୁତ ଟନ୍ ଠାରୁ କମ୍ ଅଟେ । ଚଳିତ ବର୍ଷ ଗହମ ଉତ୍ପାଦନରେ ହ୍ରାସ ନହେବାର ପୂର୍ବାନୁମାନ କରାଯାଇଛି । ଗତ ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଗହମର ମୂଲ୍ୟ ୮-୧୦ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ଦେଶର ଗୋଦାମରେ ଗହମ ଷ୍ଟକ୍ ଏପ୍ରିଲ୍ ୨୦୨୪ ରେ ୭୫ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ କୁ ହ୍ରାସ ପାଇବ । ଯାହା ଗତ ଷୋହଳ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ସ୍ତରର ସଂରକ୍ଷଣ ଅଟେ । ୨୦୨୪ ମସିହା ଜୁନ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସରକାର ପ୍ରାୟ ୨୬୪ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ଗହମ କିଣିଛନ୍ତି । ଆହୁରି ୩୭୨ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ କିଣିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ ରହିଛି ।
ଭାରତର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଏହିପରି ନଷ୍ଟ ହେଉଥିବା କୃଷିଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ । ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟର ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳାର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେବାକୁ ପଡିବ । ଯାହା ଖାଦ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିର ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ଅଧିକ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଗ୍ରାହକ ମୂଲ୍ୟ ସୂଚକାଙ୍କ ଉପରେ ଆଧାରିତ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଅଛି । କିନ୍ତୁ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ଅଧିକ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଠାରୁ ଅଧିକ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାରକୁ ନେଇଛି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ପରିଚାଳନା ପାଇଁ, ଖାଦ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ସହିତ ଖାଦ୍ୟ ପଦାର୍ଥର ଅପଚୟକୁ ରୋକିବା ସହିତ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିକୁ ରୋକିବା ସମ୍ଭାବନା ରହିପାରେ ।
ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ କୃଷି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର କୃଷି ଉତ୍ପାଦର ଅପଚୟକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ବହୁମୁଖୀ ପ୍ରୟାସ ମାଧ୍ୟମରେ ଗ୍ରାମୀଣ ଭାରତର ଆଶାକୁ ସୁଖରେ ପରିଣତ କରିବା ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ଖାଦ୍ୟ ଓ କୃଷି ସଂଗଠନର ଖାଦ୍ୟ ଫସଲର ଅପଚୟ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତରେ ଖାଦ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନର ପ୍ରାୟ ୧୫ ପ୍ରତିଶତ ନଷ୍ଟ ହୋଇ ଯାଉଛି । ପରିସ୍ଥିତି ହେଉଛି ଯେ ପ୍ରାୟ ୧୫ ପ୍ରତିଶତ ଫଳ ଓ ପନିପରିବା ଅମଳ ପରେ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ । ବିଶେଷ କରି ଶୀତଳ ଭଣ୍ଡାରର ଯଥେଷ୍ଟ ଅଭାବ ରହିଛି । ତେଣୁ କୃଷି ସଂରକ୍ଷଣ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ଉନ୍ନତି ନିମନ୍ତେ କୃଷିଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟର ଅପଚୟକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ଶୀତଳ ଭଣ୍ଡାର ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଦେଶରେ ଅଧିକ ଶୀତଳ ଭଣ୍ଡାର ଓ ରେଫ୍ରିଜରେଜେସନ୍ ସୁବିଧା ଆଡକୁ ଯିବାକୁ ପଡିବ । ଯେହେତୁ ଦେଶର ଅଧିକାଂଶ କୃଷକ ଗରିବ ଅଟନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର କ୍ଷୁଦ୍ର, ବିସ୍ତୃତ ଜମି ଅଛି । ତେଣୁ ନିଜେ ସଂରକ୍ଷଣ ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ଅର୍ଥ ବିନିଯୋଗ କରିବା ସେମାନଙ୍କ ପକ୍ଷେ ଆଦୌ ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ।
ଦେଶର ପ୍ରାୟ ୯୨ ପ୍ରତିଶତ ଶୀତଳ ଭଣ୍ଡାର ଘରୋଇକରଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପରିଚାଳିତ ଓ କେତେକ ମୃଷ୍ଟିମେୟ ବ୍ୟକ୍ତି ତା'ର ମାଲିକାନାରେ ଅଛନ୍ତି । ଯେଉଁଥିରେ କ୍ଷୁଦ୍ର ଚାଷୀଙ୍କ ସୀମିତ ଆୟ ପରିମାଣର କୃଷି ଫସଲର ସଂରକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟ ମହଙ୍ଗା ଅଟେ । ତେଣୁ ଖାଦ୍ୟ ସଂରକ୍ଷଣ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଅଭାବର ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଅଧିକ ସରକାରୀ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଓ ଅଧିକ ସବସିଡି ସହାୟତାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ଗୋଟିଏ ପଟେ ଦେଶରେ ଥିବା ଶୀତଳ ଭଣ୍ଡାର କ୍ଷମତାର ଏକ ବଡ଼ ଅଂଶ ଅବ୍ୟବହୃତ ହୋଇ ରହିଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟ ପଟେ ବିଦ୍ୟମାନ ଶୀତଳ ଭଣ୍ଡାର ୟୁନିଟ୍ ଗୁଡିକ ଭୌଗୋଳିକ କ୍ଷେତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ ବିଭକ୍ତ ବଣ୍ଟନ ମଧ୍ୟ ଅସମାନ ଅଟେ । ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ ଭାରତରେ ସମୁଦାୟ ସଡକ ସମ୍ପ୍ରସାରଣର ପ୍ରାୟ ୩୦ ପ୍ରତିଶତ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖୋଲା ହୋଇନାହିଁ । ଯେଉଁ କାରଣରୁ କୃଷିଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟକୁ ବଜାରକୁ ନେବାକୁ ବହୁ ସମୟ ଲାଗିଥାଏ । ଏସବୁ କାରଣରୁ କିଛି ଉତ୍ପାଦିତ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ । ଯାହାର ପ୍ରଭାବ କ୍ଷୁଦ୍ର ଚାଷୀମାନଙ୍କ ଉପରେ ପକାଇଥାଏ ।
ଏବେ କୃଷି ଉତ୍ପାଦର ମୂଲ୍ୟ ୨୦୨୪ ଫେବୃଆରୀ ୨୪ ରୁ ପରୀକ୍ଷାମୂଳକ ଭିତ୍ତିରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ତେଣୁ ସମବାୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବ ବୃହତ ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟ ସଂରକ୍ଷଣ ଯୋଜନା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ଦିଗରେ ସରକାରଙ୍କ ତ୍ୱରିତ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଖାଦ୍ୟ ଫସଲକୁ ଅପଚୟରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ଓ କୃଷକମାନେ ସେମାନଙ୍କ ଫସଲ ପାଇଁ ପ୍ରାପ୍ୟ ଦରମା କିଭଳି ପାଇବେ ତାହା ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ରହିଛି । ଦେଶରେ ବର୍ତ୍ତମାନର ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟ ସଂରକ୍ଷଣ କ୍ଷମତା ୧୪୫୦ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ଅଟେ । ଆସନ୍ତା ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସମବାୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ୭୦୦ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ଧାନ ସଂରକ୍ଷଣର ନୂତନ କ୍ଷମତା ବିକାଶ କରି ମୋଟ ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟ ସଂରକ୍ଷଣ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି କରିବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରହିଛି । ଭାରତର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ୨୧୫୦ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ହାସଲ ହେବ । ଅଦୃଶ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ସଂରକ୍ଷଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପାଇଁ ନୂତନ ଅଧ୍ୟାୟ ଲେଖାଯାଇପାରିବ ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ଆଶା କରାଯିବା ଉଚିତ ଯେ ସରକାର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ବିକାଶ ସହିତ କୃଷି ସଂସ୍କାର ପଥରେ ଶୀଘ୍ର ଗତି କରିବା ନିମନ୍ତେ ଉପଯୁକ୍ତ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ନୂତନ ପ୍ରକାରର ଟେକ୍ନୋଲୋଜିକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଖାଦ୍ୟ ଅପଚୟକୁ ହ୍ରାସ କରିବା । ବିଶେଷ କରି କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଉପାୟରେ ଚାଷ ବୃଦ୍ଧି କରିବା । ଜଳବାୟୁ ଅନୁକୂଳ ଅବସ୍ଥା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରି କୃଷି-ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରିବା । ଏପରିକି ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଥିବା କଚା ରାସ୍ତାକୁ ମଣ୍ଡି ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବା । କୃଷି ସଂରକ୍ଷଣ ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ଇତ୍ୟାଦି ନୀତିଗତ ପ୍ରାଥମିକତା ସହିତ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳା ସଂସ୍କାର ସହିତ ନୂତନ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯିବ । ଖାଦ୍ୟ ଫସଲର ମୂଲ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ରଣନୀତି ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ...!!!
ତାରା ନିଳୟ , ପ୍ଳଟ: ୮୫୪/ଏ
ଚାଚେରା ଶବରସାହି, ମୁକୁନ୍ଦ ପ୍ରସାଦ, ଖୋର୍ଦ୍ଧା -୫୫
ଦୂରଭାଷ: ୯୦୪୦ ୧୫୧୪୭୫