ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କୁ ବମ୍ବେ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ନୋଟିସ

ମୁମ୍ବାଇ : ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଶେଷ ମିନିଟ୍ରେ ଏବଂ ସରକାରୀ ମତଦାନ ଶେଷ ସମୟ ପରେ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟକୁ ନେଇ ଗଭୀର ଚିନ୍ତା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ବମ୍ବେ ହାଇକୋର୍ଟ ବଂଚିତ୍ ବହୁଜନ ଆଘାଡି ନେତା ତଥା ଆଇନଜୀବୀ ପ୍ରକାଶ ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଶୁଣାଣି କରି ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ (ଇସିଆଇ) ଏବଂ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ଅଧିକାରୀଙ୍କୁ ନୋଟିସ୍ ଜାରି କରିଛନ୍ତି । ନଭେମ୍ବର ୨୦ ତାରିଖରେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ସମୟରେ ସନ୍ଧ୍ୟା ୬ଟା ପରେ ହୋଇଥିବା ପ୍ରବଳ ମତଦାନ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ରରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭୋଟରଙ୍କୁ ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିବା ଟୋକନ୍ ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ସମସ୍ତ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରେ ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିବା ଟୋକନ୍ର ସମୁଦାୟ ସମୁଦାୟ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିବାରେ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ବିଫଳ ହେଲେ ସମଗ୍ର ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଅବୈଧ ଏବଂ ବେଆଇନ ଘୋଷଣା କରିବାକୁ ଆବେଦନକାରୀ ଆମ୍ବେଦକର ଦାବି କରିଥିଲେ ।
ଜଷ୍ଟିସ୍ ଏଏସ୍ ଗଡ଼କରୀ ଏବଂ ଜଷ୍ଟିସ୍ କମଲ ଖଟାଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ଖଣ୍ଡପୀଠ ମୁମ୍ବାଇର ଭିକ୍ରୋଲିନିବାସୀ ଚେତନ ଆହିରଙ୍କ ଆବେଦନର ଶୁଣାଣି କରିଥିଲେ । ଆବେଦନରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୪ରେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରି ଆବେଦନରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ମତଦାନର ଶେଷ ମିନିଟ୍ ଏବଂ ଶେଷ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ପାଖାପାଖି ୭୫,୦୦,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଭୋଟ୍ ଦିଆଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏହି ଭୋଟଗୁଡ଼ିକର ସତ୍ୟତା ରେକର୍ଡ କିମ୍ବା ଯାଞ୍ଚ କରିବାପାଇଁ କୌଣସି ସ୍ୱଚ୍ଛ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇ ନାହିଁ । ଆବେଦନରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ମତଦାନ ଶେଷ ସମୟରେ ଏବଂ ସରକାରୀ ଭାବେ ମତଦାନ ଶେଷ ହେବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ପ୍ରତିଶତ ମତଦାନକୁ ନେଇ ଗଭୀର ଉଦ୍ବେଗ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ଆବେଦନରେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ, ସରକାରୀ ବନ୍ଦ ସମୟ ପରେ ଉପସ୍ଥିତ ଭୋଟରମାନଙ୍କୁ ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିବା ପୂର୍ବ ନମ୍ବର ଟୋକନ୍ର ଖୁଲାସା ହୋଇନାହିଁ ଏବଂ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ଏହାର ଅଫିସିଆଲ ୱେବସାଇଟରେ ଏହି ଅନିୟମିତତା ସମ୍ପର୍କରେ ବିସ୍ତୃତ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି । ଏଥିସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ ତଥ୍ୟ ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ନାହିଁ ବୋଲି ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ଲିଖିତ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଭୋଟିଂ ମେସିନ୍ (ଇଭିଏମ୍) ବ୍ୟବହାର କରି ହୋଇଥିବା ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ନିରାପତ୍ତା, ସଠିକତା, ବିଶ୍ୱସନୀୟତା ଏବଂ ଯାଞ୍ଚଯୋଗ୍ୟତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସନେ୍ଦହ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି ବୋଲି ଆବେଦନରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି । ଆବେଦନରେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ୨୮୮ଟି ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ୧୯ଟି ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀରେ ଇଭିଏମରେ ଗଣତି ହୋଇଥିବା ଭୋଟ୍ ରେକର୍ଡ ହୋଇଥିବା ଭୋଟ୍ ସଂଖ୍ୟାଠାରୁ ଅଧିକ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ୭୬ଟି ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରେ ଇଭିଏମ୍ରେ ଗଣନା ହୋଇଥିବା ଭୋଟ୍ ଠାରୁ କମ୍ ଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି ।
ଆବେଦନରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ରରେ ସରକାରୀ ବନ୍ଦ ସମୟ ପରେ (ଅର୍ଥାତ୍ ସନ୍ଧ୍ୟା ୬ଟା ପରେ) ଭୋଟରଙ୍କୁ ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିବା ଟୋକନ୍ ର ସଠିକ୍ ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ରାଜ୍ୟର ସମସ୍ତ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରେ ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିବା ଟୋକନ୍ ର ସମୁଦାୟ ସଂଖ୍ୟା ସମ୍ପର୍କରେ ବିସ୍ତୃତ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଦାବି କରାଯାଇଛି । ଅହିରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଆମ୍ବେଦକର କହିଥିଲେ ଯେ ଏଭଳି ତଥ୍ୟ ମାଗିବା ପାଇଁ ଆରଟିଆଇ ଆବେଦନ କରାଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏଭଳି କୌଣସି ତଥ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ । ପିଟିସନରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ନିର୍ବାଚନ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଏହି ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିବାରେ ବିଫଳ ହେବା ଜନପ୍ରତିନିଧି ଆଇନର ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ପାଳନ ନକରିବା, ଯାହା ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ପବିତ୍ରତାକୁ କ୍ଷୁଣ୍ଣ କରୁଛି । ନିର୍ବାଚନରେ ବ୍ୟବହୃତ ଇଭିଏମ୍ ଏବଂ ଭୋଟର ଭେରିଫାଏବଲ୍ ପେପର ଅଡିଟ୍ ଟ୍ରେଲ୍ (ଭିଭିପିଏଟି)ର ବ୍ୟାପକ ଓ ସ୍ୱାଧୀନ ଅଡିଟ୍ କରିବାକୁ ଆବେଦନରେ ଦାବି କରାଯାଇଛି । ଦୁଇ ସପ୍ତାହ ପରେ ଖଣ୍ଡପୀଠ ଏହି ମାମଲାର ପୁନର୍ବାର ଶୁଣାଣି କରିବେ ।