ପୁଟିନ୍ଙ୍କ ଭାରତ ଗସ୍ତ
Henamanjaree Swain
ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ମହାନ୍ତି : ରୁଷର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭ୍ଲାଦିମିର ପୁଟିନଙ୍କ ଭାରତ ଗସ୍ତ ଏକ ଐତିହାସିକ ଘଟଣା ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହେଉଛି । ଏହି ଗସ୍ତ ଭାରତର ବୈଦେଶିକ ନୀତିରେ ଏକ ନୂତନ ଅଧ୍ୟାୟ ଆରମ୍ଭ କରିଛି, ଯାହା ମସ୍କ ଏବଂ ଦିଲ୍ଲୀ ମଧ୍ୟରେ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ସମ୍ପର୍କକୁ ଆହୁରି ମଜବୁତ କରିବ । ଏହି ଗସ୍ତର ପ୍ରଭାବ ଭାରତର ରାଜନୈତିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ଭୂ-ରାଜନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ । ପୁଟିନଙ୍କ ଚାରି ବର୍ଷ ପରେ ଏହି ଗସ୍ତ ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନ ବୈଦେଶିକ ନୀତିର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ଉଭା ହୋଇଛି, ଯାହା ଆମେରିକାର ଚାପ ସତ୍ତେ୍ୱ୍ୱ ରୁଷ ସହିତ ସମ୍ପର୍କ ବଜାୟ ରଖିବାକୁ ସହାୟକ ହେବ ।
ଭାରତର ବୈଦେଶିକ ନୀତିରେ ଏହି ଗସ୍ତର ପ୍ରଭାବ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଭାରତ ସର୍ବଦା ବହୁମୁଖୀ ସମ୍ପର୍କ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଛି, ଏବଂ ପୁଟିନଙ୍କ ଆଗମନ ଏହି ନୀତିକୁ ଆହୁରି ସୁଦୃଢ କରିଛି । ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ସରକାର ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୫ରେ ଭାରତୀୟ ବସ୍ତୁ ଉପରେ ୫୦% ଟାରିଫ୍ ଲଗାଇଛନ୍ତି, ଯାହାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ଭାରତର ରୁଷୀୟ ତୈଳ କ୍ରୟ । ଏହି ଟାରିଫ୍ ଭାରତ-ଆମେରିକା ସମ୍ପର୍କକୁ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ କରିଛି, କିନ୍ତୁ ପୁଟିନଙ୍କ ଗସ୍ତ ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତାକୁ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛି । ଏହା ଦ୍ୱାରା ଭାରତ ବିଶ୍ୱକୁ ଏକ ସନ୍ଦେଶ ଦେଇଛି ଯେ ଏହାର ନୀତି କୌଣସି ମହାଶକ୍ତିର ଚାପରେ ପରିଚାଳିତ ନୁହେଁ ।
ଗସ୍ତ ସମୟରେ ହେବାକୁ ଥିବା ଚୁକ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ଭାରତର ଅର୍ଥନୈତିକ ବୃଦ୍ଧିରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିବ । ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ୧୦ଟି ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଚୁକ୍ତି ଏବଂ ୧୫ଟି ବାଣିଜ୍ୟିକ ଚୁକ୍ତି ହେବ । ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିରେ ଭାରତ-ୟୁରେସିଆନ୍ ଇକୋନୋମିକ୍ ୟୁନିଅନ୍ ମଧ୍ୟରେ ମୁକ୍ତ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି (ଏଫ୍ଟିଏ) ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଏହା ଦ୍ୱାରା ବାଣିଜ୍ୟ ପରିମାଣ ୨୦୨୫ରେ ୬୮.୭ ବିଲିୟନ୍ ଡଲାରରୁ ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ୧୦୦ ବିଲିୟନ୍ ଡଲାରକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ।
ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତିରେ ଏସ୍-୪୦୦ ଏୟାର୍ ଡିଫେନ୍ସ୍ ସିଷ୍ଟମର ଅତିରିକ୍ତ ଇଉନିଟ୍, ଏସ୍-୫୦୦ ମିସାଇଲ୍ ଡିଫେନ୍ସ୍ ଏବଂ ସୁ-୫୭ ଫାଇଟର୍ ଜେଟ୍ ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ଏହା ଭାରତର ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷମତାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବ, ଯଦିଓ ରୁଷର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଯୋଗାଣ ହାର ୭୨%ରୁ ୩୬%କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି । ତୈଳ କ୍ରୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ଗସ୍ତର ପ୍ରଭାବ ମିଶ୍ରିତ । ଭାରତ ରୁଷରୁ ରିହାତି ଦରରେ ତୈଳ କ୍ରୟ କରି ଅର୍ଥନୈତିକ ଲାଭ ପାଇଛି, କିନ୍ତୁ ଆମେରିକାର ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଯୋଗୁଁ କ୍ରୟ ହ୍ରାସ ପାଇଛି । ଅନେକ ରିଫାଇନରୀ ରୁଷୀୟ ତୈଳ କ୍ରୟ ବନ୍ଦ କରିଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ରିହାତି ଯୋଗୁଁ କେତେକ ରାଜ୍ୟ ରିଫାଇନରୀ ପୁନଃ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ଭାରତର ଉର୍ଜା ସୁରକ୍ଷାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିବ, ଏବଂ ଆମେରିକାରୁ ଏଲ୍ପିଜି କ୍ରୟ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଛି । ଭୂ-ରାଜନୈତିକ ପ୍ରଭାବ ବ୍ୟାପକ । ଏହି ଗସ୍ତ ଯୁକ୍ରେନ୍ ଯୁଦ୍ଧ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଆମେରିକା-ରୁଷ ଆଲୋଚନା ଚାଲିଛି । ଭାରତ ଶାନ୍ତିର ଆଶା କରୁଛି, ଯାହା ରୁଷ ସହିତ ସମ୍ପର୍କକୁ ସହଜ କରିବ । ଏହା ବ୍ରିକ୍ସ୍, ଏସ୍ସିଓ ଭଳି ମଞ୍ଚରେ ସହଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି କରିବ । ମସ୍କ-ଦିଲ୍ଲୀ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ପେସିଆଲ୍ ଆଣ୍ଡ୍ ପ୍ରିଭିଲେଜ୍ଡ୍ ଷ୍ଟ୍ରାଟେଜିକ୍ ପାର୍ଟନରସିପ୍' ଭାବରେ ଜାରି ରହିବ, ଯାହା ନିରନ୍ତର ସମ୍ମିଳନୀ ଏବଂ ସହଯୋଗରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହେଉଛି । ପୁଟିନଙ୍କ ଗସ୍ତ ଭାରତ-ଆମେରିକା ସମ୍ପର୍କକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି । ଟାରିଫ୍ ଏବଂ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଯୋଗୁଁ ସମ୍ପର୍କ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଛି, କିନ୍ତୁ ଭାରତ ସନ୍ତୁଳନ ରକ୍ଷା କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛି । ଏହା ଦ୍ୱାରା ଭାରତର ବୈଦେଶିକ ନୀତି ଆହୁରି ପରିପକ୍ୱ ହେବ, ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ମଞ୍ଚରେ ଏହାର ଭୂମିକା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ । ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣରେ, ଏହି ଗସ୍ତ ଭାରତକୁ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଅବସ୍ଥାନରେ ରଖିବ ।
