ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ‘ହରମୁଜ୍’ ଚିନ୍ତା

ବଳରାମ ରଣସିଂହ :  ସାଧାରଣ ଆଖିରେ ଦେଖିଲେ, ଇରାନ୍ ଓ ଇସ୍ରାଏଲ ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତର କିଛି ନେଣଦେଣ ନାହିଁ  । କାହିଁକିନା ଭାରତ ଉପରେ କେହି ଆକ୍ରମଣ କରିବେନି ବା ଯୁଦ୍ଧାସ୍ତ୍ର ବି ଭାରତ ଆଡ଼କୁ ଆସିବନି  । ହେଲେ ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ଯଦି ଚାଲିଥାଆନ୍ତା ତେବେ ଭାରତର ଚିନ୍ତା ବଢ଼ିଯାଇଥା’ନ୍ତା  । କାହିଁକିନା ଭାରତର ଚିନ୍ତା ହେଉଛି ‘ହରମୁଜ୍’  ।
ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ହରମୁଜ୍ କ’ଣ ? ତାହା ଜାଣିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି  । ଷ୍ଟ୍ରେଟ୍ ଅଫ ହରମୁଜ୍ ହେଉଛି ଏକ ଚୋକ୍ ପଏଣ୍ଟ  । ଯେଉଁଠାରୁ ବିଶ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶକୁ ତେଲ ଓ ଗ୍ୟାସ ଯାଇଥାଏ  । ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଅନୁଯାୟୀ, ବିଶ୍ୱରେ ଯେତିକି ତେଲର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ତାହାର ଏକ ଚତୁର୍ଥାଂଶ ଏହି ସ୍ଥାନରୁ ହିଁ ଯାଇଥାଏ  । ଖାଲି ସେତିକିନୁହେଁ ଏକ ତୃତୀୟାଂଶ ଲିକୁ୍ୟଫାଏଡ଼ ନାଚୁରାଲ ଗ୍ୟାସ୍ ବା ଏଲଏନଜି ବି ରପ୍ତାନି ହୁଏ  । ଇରାନ୍-ଇସ୍ରାଏଲ ଯୁଦ୍ଧ ଭିତରକୁ ଆମେରିକା ଧସେଇ ପଶିବା ପରେ ଇରାନ୍ ସଂସଦ ଏହି ଚୋକ୍ ପଏଣ୍ଟକୁ ବନ୍ଦ କରିଦେବା ପାଇଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ  । ଯାହାକି ଭାରତ ଭଳି କେତେକ ରାଷ୍ଟ୍ର ମନରେ ଛନକା ପୂରାଇ ଦେଇଥିଲା  ।
ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଭାରତ ଆମଦାନି କରିଥିବା ଗ୍ୟାସର ୫୪% କେବଳ ଷ୍ଟ୍ରେଟ ଅଫ ହରମୁଜ୍ରୁ ଆସିଥିଲା  । ସେହିପରି ତେଲ ଆମଦାନିର ୪୫% ସେଠାରୁ ଆସିଥିବା ତଥ୍ୟରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି  । ଆଜିକା ଦିନରେ ଭାରତ ହେଉଛି, ବିଶ୍ୱର ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ତୈଳ ଉପଭୋକ୍ତା  । ଆଉ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ କଥା ହେଉଛି, ଆମ ଦେଶ ତାହାର ତେଲ ଚାହିଦାର ୮୯% ଆମଦାନି ଉପରେ ହିଁ ନିର୍ଭର କରିଥାଏ  । ଦୈନିକ ୫ ନିୟୁତ ବ୍ୟାରେଲରୁ ଅଧିକ ତୈଳ ଭାରତ ବ୍ୟବହାର କରୁଛି । ଯେତେବେଳେକି ଆମେରିକା ଦୈନିକ ୨୦ ନିୟୁତ ବ୍ୟାରେଲ ଓ ଚାଇନା ୧୫.୨ ନିୟୁତ ବ୍ୟାରେଲ ତେଲ ଆବଶ୍ୟକ କରିଥାଏ  । ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ ବରୋଦାର ଏକ ରିପୋର୍ଟକୁ ଅନୁଶୀଳନ କଲେ ଜଣାଯାଏ, ଭାରତ ଗତ ୨୦୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୨୪୪ ନିୟୁତ ଟନ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଆମଦାନି କରିଥିଲା  । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏହି ଚାହିଦା ୨.୬% ହାରରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି  । ୨୦୨୨ରୁ ୟୁକ୍ରେନ ଯୁଦ୍ଧ ଚାଲିଥିବାରୁ ଭାରତ ରୁଷରୁ ଅଧିକ ତେଲ ଆମଦାନି ପାଇଁ ଯୋଜନା କରିଥିଲା  । କାହିଁକିନା ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ ବିପୁଳ ଅର୍ଥର ଆବଶ୍ୟକତା ଥିବାରୁ ରୁଷ ଏହାର ତୈଳ ଦର ହ୍ରାସ କରି ଅଧିକ ରପ୍ତାନି ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲା  । ୨୦୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଦେଶର ମୋଟ ତେଲ ଚାହିଦାର ୩୬% ରୁଷରୁ ଆସିଥିବାବେଳେ ଇରାକରୁ ୨୦% ଓ ସାଉଦି ଆରବରୁ ୧୪% ତୈଳ ଆମଦାନି କରାଯାଇଥିଲା  । ଯଦି ଇରାନ୍ ଷ୍ଟ୍ରେଟ ଅଫ ହରମୁଜ୍ ବନ୍ଦ କରିଦିଏ ତେବେ ଭାରତକୁ ତେଲ ଚାହିଦା ମେଣ୍ଟାଇବା ପାଇଁ ରୁଷିଆ, ଆମେରିକା ଓ ବ୍ରାଜିଲ୍ ଉପରେ ଅଧିକ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହେବାକୁ ପଡ଼ିବ  । ଏହାଦ୍ୱାରା ହୁଏତ ଭାରତ ଏହାର ତୈଳ ଚାହିଦା ମେଣ୍ଟାଇପାରିବ  । ହେଲେ ଏଥିପାଇଁ ଆମଦାନି ଖର୍ଚ୍ଚ ବଢ଼ିଯିବ  । ଯାହାଦ୍ୱାରା ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତି ପ୍ରଭାବିତ ହେବ  । ଏହାଦ୍ୱାରା ଦରଦାମ୍ ବୃଦ୍ଧି, ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଭଳି ସମସ୍ୟା ବି ପରିଲକ୍ଷିତ ହେବ  । ସେ ଯାହାହେଉନା କାହିଁକି ଇରାନ୍ ଇସ୍ରାଏଲର ଯୁଦ୍ଧ ବିରତି ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ଏକରକମ ଆଶ୍ୱସ୍ତ କରିଛି  ।
ଗଡ଼ମାଣତୀର, ଖୋର୍ଦ୍ଧା ୭୫୨୦୬୨ 
ମୋବାଇଲ୍ : ୯୯୩୮୫୨୧୩୮୪