ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନରେ ଦୁଇଜଣଙ୍କୁ ନୋବେଲ , ଜନ ହୋପଫିଲ୍ଡ ଓ ଜେଫ୍ରି ହିନଟନ
ାା ଏଜେନ୍ସି ।ା ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ଘୋଷଣା ହୋଇଛି ଚଳିତ ବର୍ଷ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନରେ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର । ୨୦୨୪ ବର୍ଷ ପାଇଁ ୨ ଜଣ ମିଳିତ ଭାବେ ପାଇବେ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନରେ ନୋବେଲ୍ ପୁରସ୍କାର । ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନୀ ଜନ ହୋପଫିଲ୍ଡ ଓ ଜେଫ୍ରୀ ହିନଟନଙ୍କୁ ଚଳିତ ବର୍ଷ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ମିଳିବ । ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ନୁ୍ୟରାଲ ନେଟୱର୍କ ଜରିଆରେ ମେସିନ ଲର୍ଣ୍ଣିଂ କୌଶଳ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନରେ ନୋବେଲ ମିଳିବ । ଦୁଇ ବୈଜ୍ଞାନିକ ନିଜ କ୍ଷେତ୍ରର ଟୁଲକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଆଧୁନିକ ମେସିନ ଲର୍ଣ୍ଣିଂକୁ ଅଧିକ ସହଜ କରିଛନ୍ତି । ଜନ ହୋପଫିଲ୍ଡ ଏମିତି ଏକ ନେଟୱର୍କ ତିଆରି କରିଥିଲେ ଯାହା ଷ୍ଟୋରିଂ ଓ ରିକନଷ୍ଟ୍ରଟିଂ ମେଥଡରେ ବ୍ୟବହାର ହେଉଥିଲା । ଏହା ଜରିଆରେ ନୋଡେସକୁ ପିକ୍ସେଲ୍ସ ଭାବେ ଦେଖାଯାଏ ।
ଚଳିତ ବର୍ଷର ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନରେ ଦୁଇ ଜଣ ନୋବେଲ ବିଜେତା ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନର ଉପକରଣ ବ୍ୟବହାର କରି ଆଜିର ଶକ୍ତିଶାଳୀ ମେସିନ୍ ଲର୍ଣ୍ଣିଂର ମୂଳଦୁଆ ଥିବା ପଦ୍ଧତି ବିକଶିତ କରିଛନ୍ତି । ଜନ୍ ହୋପଫିଲଡ ଏକ ଆସୋସିଏଟିଭ୍ ମେମୋରୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି ଯାହା ଡାଟାରେ ଫଟୋ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ପ୍ରକାରର ଢାଞ୍ଚାଗୁଡିକ ଷ୍ଟୋର୍ ଏବଂ ପୁନଃନିର୍ମାଣ କରିପାରିବ । ଜେଫ୍ରି ହିନଟନ୍ ଏକ ପଦ୍ଧତି ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ଯାହା ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ଭାବରେ ଡାଟାରେ ଗୁଣ ଖୋଜିପାରିବ ତେଣୁ ଫଟୋରେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଉପାଦାନଗୁଡିକ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ କରିପାରିବ । ଯେତେବେଳେ ଆମେ କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତା ବିଷୟରେ କଥା ବାର୍ତ୍ତା କରୁ, ଆମେ ପ୍ରାୟତଃ ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ନୁ୍ୟରାଲ ନେଟୱାର୍କ ବ୍ୟବହାର କରି ମେସିନ୍ ଲର୍ଣ୍ଣିଂକୁ ବୁଝାଇଥାଉ । ଏହି ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ମୂଳତଃ ମସ୍ତିଷ୍କର ଗଠନରୁ ପ୍ରେରିତ ଥିଲା । ଏକ କୃତ୍ରିମ ନୁ୍ୟରାଲ ନେଟୱାର୍କରେ ମସ୍ତିଷ୍କର ନୁ୍ୟରୋନଗୁଡିକ ବିଭିନ୍ନ ମୂଲ୍ୟ ଥିବା ନୋଡ୍ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରାଯାଏ । ଏହି ନୋଡ୍ ଗୁଡିକ ପରସ୍ପରକୁ ସଂଯୋଗ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ଯାହାକୁ ସିନାପସ ସହିତ ତୁଳନା କରାଯାଇପାରେ ଏବଂ ଯାହାକୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କିମ୍ବା ଦୁର୍ବଳ କରାଯାଇପାରେ । ଚଳିତ ବର୍ଷର ବିଜେତାମାନେ ୧୯୮୦ ଦଶକରୁ କୃତ୍ରିମ ନୁ୍ୟରାଲ ନେଟୱାର୍କ ସହିତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଜନ୍ ହୋପଫିଲଡ ଏକ ନେଟୱାର୍କ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ଯାହା ଢାଞ୍ଚା ସଞ୍ଚୟ ଏବଂ ପୁନଃନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଏକ ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରେ । ଆମେ ନୋଡ୍ ଗୁଡ଼ିକୁ ପିକ୍ସେଲ୍ ଭାବରେ କଳ୍ପନା କରିପାରିବା । ଜନ୍ ହୋପଫିଲଡ ନେଟୱାର୍କ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନ ବ୍ୟବହାର କରେ ଯାହା ଏହାର ପରମାଣୁ ସ୍ପିନ୍ କାରଣରୁ ପଦାର୍ଥର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ବର୍ଣ୍ଣନା କରେ – ଏକ ଗୁଣ ଯାହା ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରମାଣୁକୁ ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ର ଚୁମ୍ବକରେ ପରିଣତ କରିଥାଏ । ସମଗ୍ର ନେଟୱାର୍କକୁ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନରେ ମିଳୁଥିବା ସ୍ପିନ୍ ସିଷ୍ଟମରେ ଥିବା ଶକ୍ତି ସହିତ ସମାନ ଢଙ୍ଗରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଏ ଏବଂ ନୋଡ୍ ମଧ୍ୟରେ ସଂଯୋଗ ପାଇଁ ମୂଲ୍ୟ ସନ୍ଧାନ କରି ତାଲିମ ଦିଆଯାଏ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ସଞ୍ଚୟ ହୋଇଥିବା ଫଟୋଗୁଡିକର ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ ପାଇଥାଏ ।
ଜେଫ୍ରି ହିନଟନ ନେଟୱାର୍କକୁ ଏକ ନୂତନ ନେଟୱାର୍କର ମୂଳଦୁଆ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ ଯାହା ଏକ ଭିନ୍ନ ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରେ । ହିନଟନ ପରିସଂଖ୍ୟାନ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନର ଉପକରଣ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ, ଯାହା ଅନେକ ସମାନ ଉପାଦାନରୁ ନିର୍ମିତ ପ୍ରଣାଳୀର ବିଜ୍ଞାନ । ମେସିନ୍ ଚଳାଇବା ସମୟରେ ଯେଉଁ ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି ହେବାର ଯଥେଷ୍ଟ ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ ତାହାକୁ ଫିଡ୍ କରି ମେସିନକୁ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦିଆଯାଏ । ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉକôୃଷ୍ଠତା ପାଇଁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ରୋୟାଲ ସ୍୍େୱଡିଶ ଏକାଡେମୀ ନୋବେଲ୍ ପୁରସ୍କାର ଦେଇଥାଏ । ୧୯୦୧ରୁ ଏହି ପରମ୍ପରା ଚାଲିଆସୁଛି । ୧୯୦୧ରୁ ୨୦୨୪ ମଧ୍ୟରେ ୧୧୮ ଥର ଫିଜିକ୍ସରେ ନୋବେଲ୍ ପ୍ରାଇଜ୍ ଦିଆଗଲାଣି । ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ୨୨୪ ଜଣ ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିବା ବେଳେ ଜନ୍ ବର୍ଡେନ ହେଉଛନ୍ତି ଏକମାତ୍ର ବିଜେତା ଯିଏକି ଦୁଇ ଦୁଇ ଥର ବିଶ୍ୱର ଏହି ଶ୍ରେଷ୍ଠତମ ସମ୍ମାନ ପାଇଛନ୍ତି । ସେ ୧୯୫୬ ଏବଂ ୧୯୭୨ରେ ଦୁଇଥର ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନରେ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ପାଇଛନ୍ତି ।