ଦେଶରେ ୧୮% କମିଲା ହାତୀ ସଂଖ୍ୟା : ଓଡ଼ିଶାରେ ଅଛନ୍ତି ୯୧୨ ହାତୀ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ଦେଶର ପ୍ରଥମ ଡିଏନଏ-ଆଧାରିତ ଗଣନା ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତରେ ବନ୍ୟ ହାତୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୨୨,୪୪୬ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି । ଯାହା ୨୦୧୭ର ୨୭,୩୧୨ ସଂଖ୍ୟା ତୁଳନାରେ କମ୍‌। ଅଲ୍‌-ଇଣ୍ଡିଆ ସିଙ୍କ୍ରୋନାସ୍‌ ଏଲିଫ୍ୟାଣ୍ଟି ଏଷ୍ଟିମେସନ୍‌ (ଏସଏଆଇଇଇ) ୨୦୨୫ ଭାରତର ହାତୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୧୮,୨୫୫ ରୁ ୨୬,୬୪୫ ମଧ୍ୟରେ ରଖିଛି, ଯାହାର ହାରାହାରି ୨୨,୪୪୬ ଅଟେ । ୨୦୨୧ ମସିହାରେ ସର୍ଭେ ଆରମ୍ଭ ହେବାର ପ୍ରାୟ ଚାରି ବର୍ଷ ପରେ ସରକାର ମଙ୍ଗଳବାର ଦିନ ଦୀର୍ଘ ବିଳମ୍ବ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।

ଅଧିକାରୀମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ବିଳମ୍ବ ଜଟିଳ ଜେନେଟିକ୍‌ ବିଶ୍ଳେଷଣ ଓ ଅଭ୍ୟାସରେ ଜଡିତ ତଥ୍ୟ ବୈଧତା ଯୋଗୁଁ ହୋଇଥିଲା । ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ହାତୀ ଭୂଦୃଶ୍ୟରୁ ୨୧,୦୫୬ ଗୋବର ନମୁନା ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲେ ଓ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ପାଇଁ ଡିଏନଏ ଫିଙ୍ଗରପ୍ରିଣ୍ଟ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ, ଯେପରିକି ସେମାନଙ୍କ ଜେନେଟିକ୍‌ କୋଡ୍‌ ମାଧ୍ୟମରେ ମଣିଷଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା । ମୋଟ କ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରୟାସ ପ୍ରାୟ ୬.୭ ଲକ୍ଷ କିଲୋମିଟର ଜଙ୍ଗଲ ପଥକୁ କଭର କରିଥିଲା ଏବଂ ଏଥିରେ ୩.୧ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଗୋବର ପ୍ଲଟ୍‌ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା ।

ଅଞ୍ଚଳ ଅନୁସାରେ ପଶ୍ଚିମଘାଟ ପର୍ବତମାଳାରେ ୧୧,୯୩୪ ହାତୀ ଅଛନ୍ତି,  ଏହା ପରେ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ପାହାଡ଼ ଓ ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର ବନ୍ୟା ଭୂମିରେ ୬,୫୫୯ ହାତୀ ଅଛନ୍ତି । ଶିବାଲିକ୍‌ ପାହାଡ଼ ଓ ଗଙ୍ଗା ସମତଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ୨୦୬୨ ହାତୀ ଅଛନ୍ତି, ଯେତେବେଳେ ମଧ୍ୟ ଭାରତ ଏବଂ ପୂର୍ବ ଘାଟରେ ମିଶି ୧,୮୯୧ ହାତୀ ଅଛନ୍ତି । କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ସର୍ବାଧିକ ୬,୦୧୩ ହାତୀ ଅଛନ୍ତି, ଏହା ପରେ ଆସାମ (୪,୧୫୯), ତାମିଲନାଡୁ (୩,୧୩୬), କେରଳ (୨,୭୮୫) ଏବଂ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ (୧,୭୯୨) ଅଛନ୍ତି । ଓଡ଼ିଶାରେ ୯୧୨ ହାତୀ ଅଛନ୍ତି,  ଛତିଶଗଡ଼ ଓ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡରେ ମିଶି ୬୫୦ରୁ ଅଧିକ ହାତୀ ଅଛନ୍ତି । ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ (୬୧୭), ମେଘାଳୟ (୬୭୭), ନାଗାଲାଣ୍ଡ (୨୫୨) ଏବଂ ତ୍ରିପୁରା (୧୫୩) ଭଳି ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ଛୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟା ବଞ୍ଚି ରହିଛି । ମଧ୍ୟ ଓ ପୂର୍ବ ଭାରତର କିଛି ଅଂଶରେ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ (୯୭) ଏବଂ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର (୬୩) ଭଳି ରାଜ୍ୟରେ ଛୋଟ ଖଣ୍ଡିତ ଗୋଠ ଅଛି ।

ପରିବେଶ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ଏଲିଫ୍ୟାଣ୍ଟ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଦ୍ୱାରା ମିଳିତ ଭାବରେ କରାଯାଇଥିବା ୨୦୨୫ ଅଭ୍ୟାସ, ଭବିଷ୍ୟତର ତଦାରଖ ଏବଂ ସଂରକ୍ଷଣ ଯୋଜନା ପାଇଁ ଏକ ନୂତନ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଆଧାର ସ୍ଥାପନ କରେ । ନୂତନ ଗଣନା ଭୂମି ସର୍ଭେ, ସାଟେଲାଇଟ୍‌-ଆଧାରିତ ମ୍ୟାପିଂ ଏବଂ ଜେନେଟିକ୍‌ ବିଶ୍ଳେଷଣକୁ ମିଶ୍ରଣ କରି ଏକ ତିନି-ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲା । ଭାରତରେ ବିଶ୍ୱର ଅବଶିଷ୍ଟ ଏସୀୟ ହାତୀଙ୍କ ୬୦ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ବାସସ୍ଥାନ ଅଛି, କିନ୍ତୁ ଜବରଦଖଲ, ଭିତ୍ତିଭୂମି ପ୍ରକଳ୍ପ ଏବଂ ମାନବ-ହାତୀ ସଂଘର୍ଷ ଯୋଗୁଁ ସେମାନଙ୍କର ବାସସ୍ଥାନ ସଙ୍କୁଚିତ ହେବାରେ ଲାଗିଛି ।